« Natuurmaaien en de gr… | Home | Een triootje, een gas… »

Oog in oog met een heidelibel

Vorige week ging ik een aantal malen fotograferen in en rond het Woldlakebos in De Weerribben. Ik tref daar vele natuurfotografen. Het valt mij op dat natuurfotografen libellen vastleggen met een telelens. Vele libellesoorten zijn namelijk lastig te benaderen en vast te leggen met een macro-objectief, het objectief waarmee ik op stap ga.

Tijdens één van die wandelingen had ik een ontmoeting met een heidelibel. Ik had die dag mijn macro-objectief in de aanslag. Ik begon, zoals gebruikelijk, vanaf een afstandje te fotograferen. Het determineren op de computer vind ik lastig, maar in het veld vind ik het nog vele malen moeilijker. De heidelibel (die overigens niet voorkomt op de heide maar in de buurt van water) behoort tot de familie van de korenbouten. Vele soorten korenbouten zijn eenvoudig te determineren. Drie soorten die veel op elkaar lijken en dus lastiger zijn te determineren, zijn de bruinrode, steenrode en de bloedrode heidelibel. Bij deze drie soorten zijn de mannetjes rood en de vrouwtjes geel van kleur.

Als je een libel achteraf op de computer wilt determineren dan moet je wel zorgen dat je in het veld alle kenmerken hebt vastgelegd. De kenmerken zijn: de eventuele vlek op de voorrand van de vleugels (de pterostigma), de kleur van de poten, de kleur van de borst, de kleur van en tekening op het achterlijf en de streep bij de ogen.

Op de foto zie je zwarte poten met een brede gele band. Dan moet het dus gaan om de steenrode heidelibel en wel een vrouwtje. Een ander belangrijk kenmerk bij de steenrode heidelibel is de hangsnor. Dit is het zwarte streepje tussen de ogen. Deze loopt bij de steenrode heidelibel langs de oogranden naar beneden en bij de bruinrode heidelibel niet. De bloedrode heidelibel heeft geen snor.

Terwijl ik de libel steeds dichter naderde en mij langzaam richting haar ogen bewoog, richtte de libel haar onderlijf omhoog. Die pose is vanaf de zijkant beter te zien, maar ik durfde mijn plekje aan de voorkant niet meer te verlaten. Deze houding noem je de "Obeliskhouding". De zonnestralen hebben zo minder aanrakingsvlakken op het lijf van de libel en daardoor wordt oververhitting voorkomen. Deze Obeliskhouding is overigens een kenmerk van de bloedrode heidelibel. Dat is nu weer verrassend, want ik had hier toch te maken met de steenrode en niet met de bloedrode heidelibel. Het was op het moment van fotograferen echter zo warm dat ik me kan voorstellen dat alle soorten libellen hun achterlijf naar boven richtten om zo oververhitting te voorkomen.

Al fotograferend ging ik behoedzaam door de knieën. De libel bleef keurig zitten.

We kwamen oog in oog te zitten. Een libel houdt regelmatig zijn kopje even scheef, waarom de libel dat doet, kan ik niet vinden. Ik denk dat ze zo beter de omgeving in de gaten kunnen houden, maar zeker weten doe ik het niet.

Voor het determineren van de drie rode soorten heidelibellen gebruikte ik deze site. Tevens ontdekte ik nog een andere leuke site, op deze site staan filmpjes van bijna alle voorkomende libellen en juffers in ons land. Op deze manier leer je het determineren van libellen en juffers nog beter.