Natuurmaaien
Donderdag 06 November 2014 om 22:45Een tijdje geleden maakte ik een wandeling door De Wieden, o.a. door de dorpen Dwarsgracht en Jonen. Voordat ik jullie iets laat zien van deze twee dorpen neem ik julllie eerst mee naar een ander onderwerp, namelijk naar het natuurmaaien.
Natuurgebied De Wieden is onderdeel van het Nationaal Park de Weeribben-Wieden en is het grootste laagveenmoeras van Noordwest-Europa. Dit waterrijke gebied ligt in de kop van Overijssel. De Wieden is in beheer van Natuurmonumenten en de Weerribben in beheer van Staatsbosbeheer. Het gebied is een echt natuurrijk cultuurlandschap, het landschap is gevormd door turfwinning. Vanaf de vijftiende eeuw werd hier veen gestoken om het later als turf te verkopen. In de jaren ’30 van de vorige eeuw kocht Natuurmonumenten twee eendenkooien. Vanaf dat moment kocht Natuurmonumenten meer en meer kleine stukjes om deze kooien heen. Hiermee werd het eigendom uitgebreid, tegenwoordig is dat meer dan 6000 hectare natuur.

Om het kenmerkende karakter van het gebied te behouden, is voortdurend menselijk ingrijpen nodig om de verschillende landschapstypen, van open water tot moerasbos, in stand te houden. De viervoeters krijgen dus hulp.
Om drijftillen te behouden zijn er een aantal maatregelen nodig: Moerasbos word verwijderd om vervolgens d.m.v. juist maaibeheer het als hooiland of overjarig riet te laten ontwikkelen.

Om te voorkomen dat het gebied verandert in een monotoon moerasbos, worden de petgaten opengetrokken. Hierdoor is het mogelijk verschillende successiestadia in het gebied te ontwikkelen en te behouden.
Vervolgens kan aan de hand van de volgende beheermaatregelen besloten worden welke toekomstige vegetatie zal gaan ontstaan.
• Maaien van drijftillen in de zomer, zorgt voor hooiland ontwikkeling.
• Maaien van drijftillen in het najaar maaien voor riet, zal nieuw riet stimuleren om te groeien.
• Maaien in de winter. Over ijs maaien is erg aantrekkelijk op een slappe kragge.
Zo wordt het eeuwige en boeiende proces van verlanding opnieuw ingang gezet en behouden in De Wieden.

Het doel van de maatregelen is om na de inrichtingsmaatregelen weer drijvend land te creëren. Het beheer hiervan wordt in twee delen opgesplitst en is afhankelijk van de potentie op het specifieke perceel/gebied:
- Creëren van overjarig rietland, bedoeld voor riet/moeras vogels.
- Creëren van hooiland, met name voor insecten en bijzondere flora.
- Creëren van jaarlijks gemaaid rietland, voor de rietsnijder uit De Wieden
Bron: medewerkers van Natuurmonumenten de Wieden: Arco Lassche, Rosalie Martens en Ronald Messemaker.

Het materiaal voor het maaien wordt per boot vervoerd.

En laat deze beheerder van de natuur nu net een bekende van mij zijn. Hij riep naar mij dat ik al de derde was die ochtend die hem vastlegde.

Ik wandelde verder. Overal lagen nog hopen hooi die nog afgevoerd moesten worden.

Toen ik weer terug wandelde vanaf Jonen zag ik dat de kennis aan het maaien was geslagen. De volgende dag kreeg ik een e-mail van zijn vrouw waarin ze schreef dat haar man, op de ochtend dat ik daar fotografeerde, was vastgelegd door een cameraploeg. Het was een opname voor het t.v. programma "Vroege vogels". Op deze uitzending is dit stukje te zien vanaf 21 minuten.

En die 6000 ton hooi moet per boot worden afgevoerd. Toen ik aankwam bij de losplaats aan de Cornelisgracht zag ik nog net de boot met de toepasselijke naam "Toogerd" wegvaren. Met deze boot wordt het hooi vanuit alle uithoeken naar de wal gevaren.

Een kleine kraan verplaatst het hooi vanuit de bok naar een enorme bult op de wal.

Een grote kraan verplaatste het hooi van de bult naar de container. De wachtende chauffeur, een aardige meneer uit Friesland, vertelde mij dat hij het hooi naar een boerderij bracht. Op de boerderij wordt het gebruikt voor de potstal. Het principe van een potstal wordt op deze site uitgelegd.
