Texel, bierbrouwerij en schapen scheren
Maandag 25 Augustus 2014 om 13:42We komen al jaren frequent op Texel, echter de Texelse bierbrouwerij hadden we nog nooit bezocht. Dit jaar moest het er toch maar eens van komen. Reserveren is noodzakelijk en dat kan via internet. Er moet dan wel gelijk online betaald worden anders is de reservering niet geldig.
De Texelse bierbrouwerij is gevestigd in een voormalig melkfabriek.
Wat heeft een bierbrouwerij te maken met schapen scheren (zie titel) ? Helemaal niets. Maar terwijl wij op het zonovergoten terras zaten te wachten op de rondleiding was er naast het terras een demonstratie schapen scheren. Het leek me rijkelijk laat om de schapen aan het eind van de zomer nog te scheren.
Ik maakte er enkele foto's van en o.a. die foto's gebruikte ik bij de tekst over de historie van de bierbrouwerij.
De eerste brouwmeester van de brouwerij was bouwvakker Harry Bonne. Het heette toen nog de Tesselse Bierbrouwerij. Harry hield zich sinds 1985 al bezig met thuisbrouwen toen hij in 1994, samen met vrienden en bekenden, het idee oppakte om een eigen brouwerij op te richten. De brouwerij was gesitueerd in een gedeelte van de voormalige zuivelfabriek. De brouwerij werd ingericht met apparatuur dat afkomstig was uit de zuivelindustrie en bestond uit een kleine roestvrijstalen brouwketel en twee tanks (één voor de gisting en één voor de klaring). Op 25 juni 1994 werd de brouwerij feestelijk geopend.
Begin 1998 bleek dat Harry Bonne en zijn vrouw Corry de brouwerij niet rendabel konden maken. Er moest of flink worden uitgebreid, of ze zouden moeten terugkeren naar brouwen in hobbysfeer. De huur(verhoging) zou deze hobby op de bestaande locatie te duur maken. Een grootschalige uitbreiding genoot ook niet de voorkeur gezien het feit dat Harry en Corry tevens eigenaar waren van een metselbedrijf. Het sluiten van de brouwerij was het meest voor de hand liggend. Het hoofdstuk van de Tesselse Bierbrouwerij werd gesloten tegen het einde van 1998.
Een nieuwe eigenaar werd in 1999 gezocht en gevonden in de persoon van Jaap van der Weide (1961), geboren in Groningen, afkomstig uit de wereld van de informatica. Jaap pakte het voortvarend aan en blies de brouwerij professioneel nieuw leven in, op dezelfde plaats. Op 1 mei 1999 werd de brouwerij heropend en was de herstart een feit. Ook de naam wijzigde van de Tesselse Bierbrouwerij naar de Texelse Bierbrouwerij. Aangezien de nieuwe eigenaar de roerstok niet zelf kon en wilde hanteren werd Nico Derks (voorheen Brouwerij Sint Martinus te Groningen en B.V. Utrechtse Stoombierbrouwerij te Utrecht, naar Texel gehaald. Hij werd bijgestaan door Tom Noij, afkomstig van de Boxtelse MAS met een half jaar ervaring bij de Maasland Brouwerij in Oss. Jaap van der Weide beperkte zich tot de financiën en de marketing van de brouwerij. In de loop van 1999 kreeg Nico Derks ook hulp van Joscha Schoots, die tot die tijd werkzaam was bij de Utrechtse Stoombierbrouwerij.
De Texelse Bierbrouwerij ging in 1999 met tien branchegenoten uit Nederland, België en Duitsland een samenwerkingsverband aan. Dit kwam vooral tot uiting in de gezamenlijke verkoop via AB&C (Astein & Bier&Co) die de verkoop in heel Nederland, met uitzondering van het Noorden van Noord-Holland en Texel, aan de groothandels en slijterij-ketens verzorgden. Tevens werden dat jaar drie nieuwe 10 hectoliter tanks in gebruik genomen, waarmee de productiecapaciteit steeg naar 25 hectoliter per week. In 1999 werd er op jaarbasis 400 hectoliter gebrouwen.
In de loop van 2000 trok Joscha Schoots zich terug uit de brouwerij omdat hij zijn nieuwe rol, door de aanschaf van de nieuwe bottelmachine, niet meer uitdagend genoeg vond. Er werd zo'n 1.000 hectoliter gebrouwen in 2001 en 2002 met zes fulltime medewerkers. Maurice Diks en Wiebe de Boer werden aangetrokken. Om aan de toenemende vraag te kunnen voldoen vergrootte de Texelse Bierbrouwerij in 2001 haar werkruimtes van 200 m2 naar 1400 m2. Zo nam de Texelse Bierbrouwerij een nieuwe bottellijn aan de voorkant van de voormalige melkfabriek in gebruik. Sinds januari 2001 worden hier de 30 cl en 75 cl flessen en kruiken afgevuld, voorzien van een kroonkurk en geëtiketteerd. De capaciteit van de bottellijn bedraagt maximaal 5000 flessen per uur. Naast de flessen worden er ook fusten (20 liter) halfautomatisch gereinigd en afgevuld met een capaciteit van 200 fusten per dag. In september 2001 werd het nieuwe koperen brouwhuis van 40 hectoliter in gebruik genomen en hier hanteert brouwmeester Maurice Diks nu de Texelse Roerstok. Per keer zal er 20 hectoliter worden gebrouwen met door de duinen gezuiverd water.
Na het vertrek van Nico, die op Texel een ambachtcentrum begon, trad Harrie J. Vermeer op 1 februari 2002 in dienst als brouwmeester. Harrie Vermeer heeft 20 jaar ervaring bij onder andere Brouwerij de Koningshoeven in Tilburg. In 2002 hoopte de brouwerij uit te komen op 2000 tot 2500 hectoliter en waren er zeven medewerkers in dienst, waaronder twee verkopers.
Toen Diks en zijn compagnons de brouwerij op 10 mei 2004 overnamen, was het volgens Diks zelfs "Op sterven na dood". Hij was op dat moment al vier jaar bedrijfsleider. "Als bedrijfsleider had ik financieel inzicht en wist ik dat het bedrijf bestaansrecht had. De cruciale fout die steeds was gemaakt, was dat er heel hard was gewerkt om het bier aan de vaste wal af te zetten, terwijl we op het eiland nog lang niet klaar waren. Daarom hebben we ons eerst heel intensief met de Texelse markt beziggehouden. Resultaat is dat we nu het vertrouwen terug hebben en bijna alle horecazaken ons bier verkopen. Van de de slijterijen en supermarkten is dat zelfs 100 procent. Dat is goed te merken aan de afzet. In 2004 hadden we al een jaarproductie van 1.000 hectoliter, tegen 800 het jaar ervoor en dat terwijl we ons helemaal hadden teruggetrokken van de vaste wal. In 2005 is onze productie zelfs verdubbeld. Daarvan hebben we ook nog 85 procent op Texel verkocht. Ook de vooruitzichten zijn gunstig", volgens Diks. "We hebben de markt mee. Landelijk wordt steeds meer speciaal bier verkocht, nu al tien tot vijftien procent van de hele productie. Vijftien jaar geleden was dat nog maar vier procent." Voor 2006 wordt een groei van 15% verwacht die voor een belangrijk deel te danken zal zijn aan de verkoop aan de overkant. Texels bier is inmiddels te koop in 317 Mitra-slijterijen en dankzij recente afspraken met de keten Mix-Inn komen daar binnenkort nog eens zo’n 118 winkels bij.
"Om het vertrouwen van je afnemers te winnen, moet de kwaliteit onberispelijk en constant zijn. Dat bereik je door het hele productieproces zo goed mogelijk te sturen. Dat lukt je nooit voor 100 procent, want je hebt nu eenmaal te maken met een natuurproduct, maar 99 procent moet het wel zijn. Ik prijs me gelukkig dat ik het vak heb geleerd van een echte brouwer, Harry Vermeer, die twee jaar bij ons heeft gewerkt. Maar je raakt nooit uitgeleerd." Diks weet zich, naast een groepje parttimers voor drukke tijden, gesteund door drie vaste medewerkers.
De brouwer is, logischerwijs, erg zuinig op zijn mensen. Zo pauzeren ze langer dan gemiddeld, om steeds weer fris te kunnen beginnen, en hebben investeringen in het productieproces ervoor gezorgd dat het werk ook fysiek minder zwaar is geworden. "In de oude situatie gingen alle zakken bij het mout storten vijf keer door onze handen, nu is dat nog maar één keer. Bij het afvullen gaat het bier alleen nog in vaten van twintig liter. Alleen voor seizoensbieren hebben we vaten van dertig liter, maar die tillen we dan ook altijd met z’n tweeën. Verder maken we gebruik van karretjes en een kieplift."
Ook het milieu en de omgeving worden zo veel mogelijk gespaard. In de meest letterlijke zin, want om de buren te vriend te houden, heeft Diks besloten de zondagsrust te respecteren en het proeflokaal, dat vorig jaar 10.000 bezoekers trok, op die dag gesloten te houden. De brouwerij hanteert daarnaast vooral een stringent reinigingsbeleid. "We gebruiken zoveel mogelijk biologisch afbreekbare producten en water wordt zoveel mogelijk gerecycled. Water dat gebruikt is om te koelen, is niet geschikt voor het product zelf, maar je kunt er heel goed mee schoonmaken. In mijn eerste twee jaar hadden we 24 liter water nodig om 1 liter bier te maken. In de twee jaar erop was dat nog 18 en nu hebben we niet meer dan 9 liter nodig. Niemand hoeft ons te zeggen dat we dat moeten doen. We doen dat vanuit onze maatschappelijke betrokkenheid. Maar het bespaart natuurlijk ook kosten". De Texelse Bierbrouwerij produceert zeven soorten bieren, waarbij - naast water, gist en hop - uitsluitend gerst van eigen eiland wordt gebruikt. Zo’n zeventig- tot tachtigduizend kilo. Dat is twaalf tot dertien procent van de totale productie op het eiland. Dat maakt ook de boeren op Texel enthousiast en dat versterkt elkaar weer. In de brouwerij wordt drie keer per week gebrouwen waarbij we zo’n 30 hectoliter per brouwsel brouwen. Dat komt op ongeveer 5.000 hectoliter per jaar tegen 3.000 hectoliter in 2009! Dat geeft de groei dus wel aan.
“Wij denken nu echt pas in het beginstadium te zitten van de groei van onze brouwerij. Het is leuk om te zien dat in Noord-Holland het enthousiasme voor onze bieren groeit. Dat biedt toekomst. Met onze complete bierlijn kunnen café’s naast hun huispils nu een heel onderscheidend assortiment aan ambachtelijke bieren aanbieden. En daarbij is de kwaliteit uiteraard 100% gewaarborgd!” Voor de komende jaren dromen we met het hele team rustig verder besluit Maurice Diks lachend!
Begin 2013 vertrok de boot met vier nieuwe gisttanks van elk 13.500 liter naar Texel. De uitbreiding is hard nodig om aan de toenemende vraag uit binnen- en buitenland te voldoen. Aan de bestelling van de vier tanks is een lang proces vooraf gegaan. En er zit nog meer in het vat. Want in totaal zal de Texelse Bierbrouwerij maar liefst 10 van deze gisttanks plaatsen.
Bron: internet.
Uit bovenstaand verhaal bljkt wel dat marketing een essentieel is bij de verkoop van een goed product. Als je op Texel een biertje besteld wordt er altijd gevraagd of dat een Texels biertje moet zijn. Daarbij kun je ook nog kiezen uit bieren met namen die tot de verbeelding spreken bijvoorbeeld Skuumkoppe, Springtij en Noorderwiend. Dan ga je toch vanzelf kiezen voor dit lokale bier. Als je op vakantie bent in Frankrijk drink je immers ook een lokale Franse wijn.
Na de rondleiding kregen de gasten een plankje met vier soorten bier om te proeven. Tot slot ontving iedere gast een echt Texels bierglas.
En dat smaakt naar meer. Proost!
Naast ons aan de picknicktafel zaten twee jonge jongens, ik mocht hun bier en handen gebruiken voor de foto.
Sinds enige tijd ben ik in het bezit van een Canon 5D mark 3. De camera bevalt me uitstekend. Eén van de voordelen van deze camera is dat je kunt fotograferen met een hoge ISO waarde zodat je geen flitslicht hoeft te gebruiken. Bij de meeste foto's binnen gebruikte ik een ISO van 2000. Bij de vijfde foto in deze serie had ik zelfs een ISO van 5000. Het diafragma hield ik bij die foto aan de hoge kant (F 16). De sluitertijd was 1/10 en dat kon nog net uit de hand, mede omdat er geen bewegende onderwerpen aanwezig waren . Nu weet ik dat het diafragma een flink stuk lager kan om toch nog een acceptabele scherpt/diepte te krijgen. Doordat het diafragmagetal naar beneden kan en daardoor de sluitertijd korter wordt, kan de ISO naar beneden. Ik was wel aangenaam verrast dat bij een ISO van 5000 geen ruis te zien is op de foto.